[Lyric] Bir diskografiye nasıl başlanılabilir? (Genius Trkiye)

Önsöz: Hoş geldiniz :D.
Bu kılavuzu başka dilde bulamayabilirsiniz çünkü bizzat kendimiz sıfırdan yazdık.
Burada bir diskografiyi nasıl sistematik bir şekilde Genius'a eklenebileceğini anlatmaya çalışacağız. Anlatılan yol sadece bir öneri ve asla bir mecburiyet değildir (birçok "alternatif yol" seçebilirsiniz).
Şimdi yavaş yavaş konuya gelelim...İlk önce forumumuzda bulunan bu başlığa bakıp üstlenmek istediğiniz icracınızı birisi üstlenmiş mi bile diye bakınız. Üstlenen varsa ya o şahsa özel mesaj yazabilirsiniz (mesela: "XYZ’nin diskografisini tamamlamaya devam ediyor musun yoksa ara mı verdin? İlgilenme vaktin yoksa ben üstlenebilirim.") ya da başka bir icracıya geçebilirsiniz. Üstlenen olmadıysa hangi icracının diskografisine üstleneceğinizi belirtiniz (mesela: "Ben XYZ'nin diskografisine üstleniyorum.").
Bir icracı seçtiniz mi? Güzel. Şimdi seçtiğiniz icracının Genius profili ile başlayabilirsiniz. `https://genius.com/artists/XYZ` (XYZ icracınızın ismi) URL'e giderek icracının ismi doğru yazılmış mı, profil resmi var mı, güncel mi, alternatif isimleri var mı, varsa eklenmiş mi, biyografisi yazılmış mı gibi soruları yanıtlayınız. Dikkat: Biyografi asla "kopyala ve yapıştır" metoduyla yapılmamalı (çünkü bu Genius kurallarına aykırı ve "uyarı" sebebi). Daima kendi sözleriniz ile yazmaya gayret gösteriniz.
İcracının Genius profilini tamamladınız mı? Hoş. Şimdi icracının ilk parçasını/albümünü bulma vakti. Bunun için `https://www.discogs.com/` URL’e giderek icracınızı bulunuz. Oranın güzelliklerinden birisi albümlerin "ilk basım/yayım" tarihine göre girilmiş ve sıralanmış olmaları ("streaming service"lere yani dijital müzik aktarma hizmet sitelerine eklenen tarihler genelde bundan farklı ve hâliyle yanlış olabiliyor).
Discogs sitesinde ilk albümü bulabildik mi? Şükür. Şimdi ilk parçayı ekleme vakti :D. Bunun için üst kısmında bulunan "Add A Song" yazan yere tıklamanız gerekiyor. Tıkladıktan sonra "BY " yazan yerin altında icracınızın ismini, "TITLE " yazan yerin altında parçanın ismini yazınız (parçanın "alternatif" ismi/-leri varsa onları parantez içinde belirtiniz, örnek olarak Ey Erenler (Boşumuş)), "PRIMARY TAG " yazan yerin altında parçanın ana janrını seçiniz. "LYRICS " yazan yeri ise şarkını sözlerini yazınız, "FEATURING:" yazan yerin altında parçayı farklı icracılar seslendiriyorsa onları ekleyiniz yoksa boş bırakınız. "PRODUCED BY:" yazan yerin altına müzik prodüktörünü, "WRITTEN BY:" yazan yerin altına ise şarkı sözleri yazan icracının/-ların ismini/-leri yazınız. "Audio & Video" kısmında dilerseniz varsa Soundcloud ve/veya YouTube URL'leri ekleyebilirsiniz (Dikkat: Resmî hesaptan olmaları rica olunur.). "RELEASE DATE:" yazan kısmında bulunan sekmelerde ilk yayım tarihi seçilmesi gerekir (yani parça albümden önce mesela tekli olarak yayımlanmışsa albüm tarihinden farklı eklenmesi gerekir). Tüm bu bilgiler Discogs'ta bulunabilir (istisnalar kaideyi bozmaz). "ALBUMS" yazısının altında bulunan "Add album" yazısına tıklayarak yeni bir kutu açılacaktır. Oraya albüm ismini ekleyiniz (var olan albüme ekleme yapılacaksa orada örnek olarak karşınıza çıkacaktır). "TAGS:"yazan yerin altında parçanın ana janrısı dışında daha farklı/ayrıntılı etiketler yapıştırabilirsiniz. Mesela "Turkey" ve "Türkiye" genelde eklenir. Ayrıca parça göre "Folk", "World", "Psychedelic Rock" gibi etiketler eklenebilir.
Şarkı sözleri eklerken neye dikkat edilmeli? İlk önce şunu belirtelim: "kopyala ve yapıştır" metoduyla çalışılması yasak değil fakat hatalara yol açabilir. Neden? En basitinden bu üç nokta örnek olarak verilebilir:Genius'un özel bir stili var!Kopyalanan sitede imla (hatta belki gramer, kelime ve sıralama) hataları olabilirKopyalanan sitede nakaratlar sadece bir kez belirtilmiş olabilirŞarkı sözlerini eklerken "Submit"e tıklamadan önce (yani Genius'a yeni bir sayfa açtırmadan önce) kesinlikle şarkı dinlenmesi gerekir (özellikle de "cover" bir parça ise) çünkü sözler ses ile eşleştirildiğinde farklı nüanslar olabilir. Onları belirtmek gerek.
Yollayabildik mi parçayı? Süper. Şimdi ana sayfada henüz eklenemeyen metaverileri ("metadata") ekleme vakti. "Edit Song Facts" yazan yere tıklayınca (ya da kısaca "shift+a" tuşlarına basınca) yeni bir pencere açılacaktır. Orada bulunan "+ ADD ADDITIONAL CREDITS" yazan yere tıkladığınızda yeni kutular açılacaktır (bunu dilediğiniz/gerektiği kadar tekrarlayabilirsiniz). "ADDITIONAL ROLE" yazan yerin altında ek metaveriler (mesela "Mixing Engineer") ve "ARTIST IN THE ROLE" yazan yerin altında o görevi tamamlamış olan icracıyı girebilirsiniz. "AUDIO, VIDEO & IMAGES (SHIFT+M)" yazan yeri geçebilirsiniz (teklinin albümden farklı bir kapak tasarımı yoksa). "ALBUMS, DATE, LOCATION & TAGS (SHIFT+T)" yazan kısmını da geçebilirsiniz ("RECORDED AT" yani nerede kayıt alındığı hakkında bilgi bulamazsanız). "SONG RELATIONSHIPS (SHIFT+R)" yazan yere tıkladığınızda "+ ADD NEW" sekmesi çıkacaktır ve oraya tıkladığınızda "SAMPLES" yazan kısma tıklayıp farklı bir bağlantı da seçebilirsiniz (mesela "COVER OF"). Sağ tarafta bulunan kutuya ise seçtiğiniz bağlantılı parçanın ismini ekleyebilirsiniz (elbette "SONG RELATIONSHIPS (SHIFT+R)" da boş kalabilir (parça kesitsiz veya yorum değilse)). Son olarak en altta bulunan "Save" kutusuna tıklamayı unutmayınız :D.
Bir şarkı sayfasını tamamlayabildik mi nihayet? Evet :D. Şimdi albüm sayfasına geçebiliriz. Sağ tarafta bulunan albüm ismine veya (şu an yanlış görünen) kapağına tıkladığınız. Albüm sayfasında iki buton bulunmakta: 1. "Edit Tracklist" 2. "Edit Album Info". Birincisine tıkladığınızda şarkı sıralamalarını düzenleyebilirsiniz. İkincisine tıklayarak albümün bilgilerini ekleyebilirsiniz/düzenleyebilirsiniz (mesela çıkış tarihini ve kapak tasarımını).

Genius'a bir şarkı sözü sayfası eklemek ne kadar vakit alabilir? En az şarkının uzunluğu kadar artı yaklaşık bir iki dakika daha. Çünkü üstte belirtildiği gibi şarkıyı komple dinlemek ve de metaverileri eklemek gerek. Ortalama beş dakika sürebilir. Yani dakika başı bir şarkı sözü sayfası eklemek imkânsız(a yakın)!

İcracının ilk albümünün ilk parçasını tamamladık. Şimdi ilk albümün ikinci parçasına geçebiliriz. Üstte belirtilenleri yaptıktan sonra üçünü parçasına geçebiliriz ve albüm tamamlana kadar devam edebiliriz. Albüm tamamladıktan sonra prosedürü sıradaki albüm için uygulamaya başlayabiliriz. Kronolojik bir şekilde ilerlemek bir hayli uygundur (mesela takip ve düzen açısından). Sistematik çalışanları severiz :D.

Anlaşılan diskografi eklemek çok dikkat ve tecrübe isteyen bir şey (yani bugün kayıt olup da direkt diskografi görevine üstlenmek fazla ağırdır).
Başta bunlar çok zormuş gibi gelebilir fakat zamanla alışıp bunu bir nevi "otomatikman" yapmaya başlayacaksınız.
Zaman ayırıp okuduğunuz için teşekkürler. Yazılanları uyguladığınız için ayrı teşekkür ederiz. Kolay gelsin :D.
Yine de açık kalan soru veya kararsız kaldığınız durumlar olduğunda bize veya editörlerimize özel mesaj (PM) yazabilirsiniz.
Saygılar.
Dipnot: Açıklamalar ("Annotation") hakkında burada bilgi vermedik fakat onları da gerektiğince ekleyebilirsiniz. Mısraları açıklamak dışında misal olarak "cover" parçalarda orijinal parça arasındaki farkı/-ları belirtebilirsiniz (mesela söz sıralaması/değişmesi olabilir, örnek için buraya tıklayabilirsiniz).Bunun kısaltılmış hâli yok mu ya? Uzun hâlini tercih ederiz çünkü ayrıntıları kaçırabilirsiniz. Fakat belki şöyle özetlenebilir, deneyelim:Sadece bir kez yapılması gerekenler (genelde pek vakit almaz):Bu başlık altında üstleneceğiniz icracıyı belirtiniz.İcracının Genius profilini düzenleyiniz.Discogs'tan (dijital müzik aktarma hizmet sitelerinden değil!) kronolojik diskografiyi bulunuz.Sürekli tekrarlanması gerekenler:Eklemek istediğiniz şarkı sözün audiosunu dilediğiniz bir (resmî) kaynaktan başlatınız/dinleyiniz.Şarkı sözlerini ve metaverilerini (Genius stiline uygun bir şekilde) ekleyiniz.Şarkı sözlerinin ek (yani ana sayfada eklenemeyen) metaverilerini tamamlayınız.Opsiyonel: Şarkı sözlerine açıklamalar ekleyiniz.Albümün metaverilerini ve kapak tasarımını düzenleyiniz.